Historie pracowników FSM Zakładu nr 2 w Tychach

15.11.2025 – „Pracuj z nami, ucz się u nas, baw się z nami!” Historie pracowników FSM Zakładu nr 2 w Tychach premiera książki w Muzeum Miejskim w Tychach.
Publikacja zawiera wypowiedzi czterdziestu osób związanych z Fabryką Samochodów Małolitrażowych Zakładem nr 2 Tychach w różnych okresach swojego życia. Byłe, emerytowane pracownice i pracownicy tyskiej FSM podzielili się wspomnieniami, których trzonem jest fabryka i perspektywa społeczna – o budowie, pracy oraz codziennych aspektach życia. Zakres czasowy rozmów wyznaczają daty: 1971, 1975 i 1992 rok – decyzja o produkcji samochodu małolitrażowego, otwarcie FSM Zakładu nr 2 i schyłek fabryki (strajk rotacyjny, okupacyjny). Publikacja powstała z okazji 50. rocznicy zjazdu z tyskiej taśmy montażowej pierwszego Fiata 126p, który miał miejsce 18 września 1975 roku. Spotkanie poprowadziła Agata Berger-Połomska z Działu Historii Miasta Muzeum Miejskiego, kuratorka wystawy „Pracuj z nami, ucz się u nas, baw się z nami!”. Jej rozmówcami byli wieloletni pracownicy fabryki: Olgierd Andrycz, Marek Cendry, Andrzej Jędryka, Krzysztof Liszka i Grzegorz Mucha.

.

20 lat Muzeum Miejskiego w Tychach

24.05.2025 – 20 lat w ruchu. Tyski kalejdoskop wystawa z okazji 20-lecia Muzeum Miejskiego w Tychach. Muzeum Miejskie w Tychach działalność zainaugurowało 25 kwietnia 2005 roku otwarciem wystawy „Sto lat z życia miasta. Tychy i tyszanie w XX wieku”. Inicjatorką i orędowniczką, która doprowadziła do powstania tyskiego Muzeum, jest dr Maria Lipok-Bierwiaczonek – uznana etnografka, pierwsza dyrektorka instytucji (w latach 2004–2014). Od 2014 roku dyrektorką jest Aleksandra Matuszczyk.

Jubileuszowa ekspozycja prezentuje najciekawsze i najbardziej różnorodne, a przede wszystkim niedostępne na co dzień, obiekty z kolekcji liczącej ponad 29 tysięcy muzealiów. Zgromadzone zbiory reprezentują wszystkie muzealne działy: Dział Etnologii; Dział Fotografii; Dział Historii Miasta; Dział Urbanistyki, Architektury i Sztuk Wizualnych oraz Tyską Galerię Sportu. Wśród wyjątkowych dzieł znajdują się m.in. projekty polichromii autorstwa Jerzego Nowosielskiego do kościoła pw. Ducha Świętego w Tychach, czy najnowsze fotografie pozyskane do kolekcji, a także nieoczywiste artefakty z życia codziennego, historii i sportu.

20 lat Muzeum Miejskiego w Tychach 24.05.2025 Fot. Ireneusz KAŹMIERCZAK

Przygotowanie wystawy – zespół Muzeum Miejskiego w Tychach: Agata Berger-Połomska, Agnieszka Czyżewska, Katarzyna Grobelna, Kamil Hajduk, Oliwia Koszyk, Borys Kymona, Ewelina Lasota, Aleksandra Matuszczyk, Mateusz Miłoń, dr Patryk Oczko, Gabriela Oleksy, Monika Patalas, Artur Pławski, Filip Rybicki, Jakub Skucha i Agnieszka Woszczyńska
aranżacja: Łukasz Błażejewski
koordynacja produkcji: Aleksandra Matuszczyk, Monika Patalas
produkcja: Krystian Banik, Tomasz Lis, Pixel Wave , Chronus sp. z o. o., Marcin Thomann
identyfikacja wizualna: Marcin Kasperek KLARstudio.pl
promocja: Agnieszka Woszczyńska, Gabriela Oleksy.

.

.

Tyskie krzyże przydrożne

Gdy zaczynałem pracę nad projektem „Tyskie Krzyże Przydrożne” wiedziałem tylko że One są i stoją ale dlaczego w tym miejscu i po co już nie bardzo. I dlaczego panoramy a nie „zwykłe” zdjęcia – poziome lub pionowe – ponieważ widzę Je w różnych sytuacjach i miejscach jakby tu  nie pasowały a wręcz przeszkadzały. Niektóre stoją bokiem lub tyłem do drogi albo schowane za płotami. Postanowiłem zrobić zdjęcia panoramiczne by pokazać krzyże przydrożne w szerszym planie i właściwie zapytać: a po kiego to tu stoi? Czy nie lepiej zrównać z ziemią jak próbowała to zrobić władza ludowa? A może obudować tak modnymi teraz ekranami by nie kłuły w oczy?  I czy jeszcze są zainteresowani by przy nich przystanąć?

Tyski Krzyż Przydrożny Fot. Ireneusz KAŹMIERCZAK

Samo zrobienie fotografii na razie 20-tu też okazało się trochę trudne bo oprócz tego że ma to by zdjęcie panoramiczne tak by można „spojrzeć” z lewa na prawo, to jeszcze chciałem by krzyże były dobrze oświetlone przez słońce a więc niekiedy trzeba było zerwać się skoro świt a innym razem czekać na późne popołudniowe słońce tak by mogło w miarę dobrze oświetlić krzyż stojący pomiędzy blokami lub w cieniu drzew. Przecież gdy je stawiano dwieście lat temu wokół było ściernisko i klepisko a nie wielkie tyskie miasto!

Tutaj wszystko o projekcie fotograficznym TYSKIE KRZYŻE PRZYDROŻNE

.

Stanisław Jakubowski (1934 – 2025)

W wieku 91 lat zmarł Stanisław Jakubowski – nestor śląskiej fotografii prasowej. Był jednym z pierwszych Polaków nagrodzonych w konkursie World Press Photo.

Stanisław Jakubowski od 1959 do 1999 roku współpracował z Centralną Agencją Fotograficzną. W 1969 otrzymał I nagrodę w konkursie World Press Photo za fotoreportaż z akcji ratunkowej w kopalni „Generał Zawadzki” w Dąbrowie Górniczej – „Wyrwani śmierci”. W 1973 roku został uhonorowany tytułem Fotoreportera Roku, w 1974 roku został Fotoreporterem Roku Centralnej Agencji Fotograficznej. Był autorem najbardziej znanych zdjęć z pacyfikacji kopalni Wujek w czasie stanu wojennego.

To tylko kilka zdań z komunikatu prasowego o Panu Stanisławie Jakubowskim. Pierwszy raz spotkałem Go w 1985 roku ale o tym nie wiedziałem że to wybitny polski fotoreporter! Pracowałem w FSM Tychy jako monter samochodów a gdy było coś ważnego w zakładzie to byłem wzywany do fotografowania. I tak było 13.07.1985 gdy świętowano 2 000 000 samochód Polski FIAT 126p oczywiście wśród fotoreporterów był Pan Jakubowski ale dostrzegłem to dopiero teraz po skanowaniu negatywów! Pan Stanisław w Tychach bywał od czasu budowy zakładu jak i podczas uruchomienia produkcji PF126p w 1975 roku. Pozostało wiele Jego zdjęć w zakładowym archiwum. Ponownie nasze ścieżki przecięły się w 1992 roku gdy w zakładzie trwał strajk pracowników. Zobaczyłem rasowego fotoreportera przy pracy i oczywiście Jego podejście do tematu było dla mnie inspiracją. W latach ’90 wielokrotnie przyjeżdżał do zakładu w Tychach by dokumentować zmiany w zakładzie i nowe samochody. Podczas gdy ja Go oprowadzałem po zakładzie mogłem z Nim przeprowadzić ciekawe rozmowy które na zawsze pozostaną w mojej pamięci. Ostatni raz spotkałem Pana Stanisława Jakubowskiego w 2023 roku na wystawie Jego prac „Zapiski Śląskiego fotoreportera” w Muzeum Katowic.


Stanisław Jakubowski (1934 – 2025) R.I.P.

Fotoreporter – Stanisław JAKUBOWSKI – Fot. Ireneusz KAŹMIERCZAK

.

ZADUSZKI JAZZOWE – 2000

28.10.2000 – ZADUSZKI JAZZOWE na scenie Teatru Małego w Tychach.

Wystąpili: Jurek KAWA Kawalec, Michał GIER Gierciuszkiewicz, Leszek Winder, Jan KYKS Skrzek, Mariusz Korczyński, Lucjan Gryszka, Rafał Rękosiewicz, Paweł Ambroziak i Andrzej Urny.

Andrzej Urny, Michał GIER Gierciuszkiewicz, Leszek Winder – Fot. Ireneusz KAŹMIERCZAK

P.S. Skan z niedoświetlonego negatywu:(